Blog

Leiderschap, sereniteit en toegankelijkheid centrale problemen van Van Miltenburg

Anouschka van Miltenburg (47, VVD) beging vandaag alweer de zoveelste misstap. Na de afsluiting van een hoofdelijke stemming over een motie van Partij voor de Dieren fluisterde ze een medewerker toe "Much to do about nothing", niet in de gaten hebbende dat de microfoon - die zij nota bene zelf bedient - nog open stond. Een zoveelste blunder en het wordt dan ook tijd om de balans op te maken. Is van Miltenburg nog wel houdbaar? We hebben even de blunders van van Miltenburg op een rij gezet:

1. 15 november 2012. van Miltenburg is nog maar net 2 maanden Kamervoorzitter en het loopt al uit de hand. Een punt van orde over de werkwijze tijdens een debat loopt volledig uit de hand en van Miltenburg verliest alle controle. Diverse fractievoorzitters ergeren zich bont en blauw. Bekijk hier het fragment. .
2. Op 26 april 2013, amper een half jaar later, opnieuw commotie. Tijdens het Kamerdebat over de Bulgarenfraude beschuldigt CDA-Fractieleider Buma de Kamervoorzitter er van het debat een bepaalde kant op te sturen. In plaats van het debat te blijven leiden, verlaat een geëmotioneerde van Miltenburg echter de Kamer (hier het fragment). In plaats van het bij dit incident te laten, trapt van Miltenburg enkele dagen later Buma nog eens na: bij Jinek zegt ze snauwend over het incident: "Buma moet dit niet nog een keer doen". .
3. Juni 2013. Van Miltenburg neemt het na de zomer niet op voor haar plaatsvervangend voorzitter Khadija Arib als PVV-leider Wilders twittert: 'Het zal nooit wennen. Een Marokkaanse met de Koran voor haar neus in de Nederlandse Tweede Kamer.' Van Miltenburg zegt er niets over maar hult zich in stilzwijgen. Van Miltenburg blijkt echter wel bereid op verzoek van de PVV de Koran van de tafel voor de Kamervoorzitter te halen. De hele Kamer duikt er bovenop maar van Miltenburg ziet er geen politiek euvel in: "Mijn opmerking was bedoeld als opruimactie. U hebt allen laten merken dat u dat niet op die manier ziet." .
4. September 2013. Ook in het Presidium van de Tweede Kamer rommelt het steeds meer. Een medewerker van van Miltenburg geeft openlijk in de Volkskrant - zij het anoniem - kritiek op van Miltenburg: "Het is een groot kind in een kleine wereld". .
5. Naar aanleiding van dit incident zijn er steeds meer Kamerleden en fractievoorzitters die zich ergeren aan het gedrag van van Miltenburg. In Januari 2014 vindt er vertrouwelijk overleg plaats tussen de fractievoorzitters van de Tweede Kamer en van Miltenburg. Aanleiding zijn de anonieme quotes van enkele fractievoorzitters in opnieuw de Volkskrant over het functioneren van van Miltenburg; sommige fractievoorzitters spreken over een "laatste kans voor van Miltenburg". Voormalige fractievoorzitters spreken tegelijkertijd schande over het anoniem bekritiseren van sommige fractievoorzitters in de Volkskrant. Zij noemen een en ander (terecht) "niet chiq". .
6. 27 mei 2014. Opnieuw irritaties in de Tweede Kamer. Als PVV-Kamerld Barry Madlener minister Timmermans een leugenaar noemt, roept Alexander Pechtold (D66) de voorzitter Van Miltenburg op om in te grijpen: "De minister is hier te gast, en u bewaart de orde als wij ons misdragen". Van Miltenburg is het daar niet mee eens en stelt dat Kamerleden en leden van het kabinet en 'persoonlijk feit' moeten kunnen maken. Wat opvalt is het gekunstel waarmee van Miltenburg tevergeefs probeert haar eigen gelijk te halen. Bekijk hier het fragment). .
7. 07 oktober 2014. Opnieuw commotie. Van Miltenburg spreekt rond 01.30 uur in de nacht Koerdische betogers die die de ingang van de Tweede Kamer bezetten. 'De voorzitter heeft in haar rol als Kamervoorzitter gedaan wat zij op dat moment nodig achtte en laat de inhoudelijke discussie over aan de Kamerleden', aldus een verklaring van het Presidium. Vriend en vijand zijn het er echter over eens dat het wel erg ongebruikelijk is dat een Kamervoorzitter zomaar de microfoon grijpt en betogers toespreekt. .
8. Op 29 oktober 2014 wilt van Miltenburg bij de de begrotingsbehandeling van Infrastructuur de leden van de Tweede Kamer maar maximaal zes interrupties toestaan. Kamerleden van met name de kleine partijen beklagen zich bij van Miltenburg, omdat kleine partijen meestal maar één Kamerlid naar een debat afvaardigen. Grote partijen die twee Kamerleden naar een debat sturen zouden op deze manier dan twee keer zo veel vragen kunnen stellen. De kritiek schiet de Kamervoorzitter in het verkeerde keelgat waarna ze geërgerd reageert: "Ik beloof me u met mijn hand op het hart dat ik zo eerlijk mogelijk ben. Geef me nou het vertrouwen dat ik dat kan." (bekijk hier het fragment). .
9. En dan is er de onhandigheid van vandaag. De Tweede Kamer stemde over een motie van wantrouwen van de Partij voor de Dieren tegen minister Kamp. In een hoofdelijke stemming stemden 11 Kamerleden voor de motie en 101 tegen. Na afloop van de stemming zei Van Miltenburg tegen één van haar medewerkers, terwijl de microfoon nog openstond: "Much to do about nothing, vind ik, die hoofdelijke stemming", ofwel "een hoop gedoe om niets". (fragment hier te beluisteren).

Anouschka van Miltenburg is sinds 25 september 2012 Voorzitter van de Tweede Kamer. Wie bovenvermeld lijstje er op nahoudt (en het is nog lang niet compleet), kan er niet aan ontkomen dat er gemiddeld om de 4-6 maanden gerommel is met deze Kamervoorzitter. Van Miltenburg blijkt het met name moeilijk te hebben met leiderschap (aanzien, uitstraling maar ook het daadwerkelijk vakkundig leiden van de Tweede Kamer) en met de sereniteit die gepaard gaat met ambt van Kamervoorzitter. Als Kamervoorzitter ben je altijd in control, je beheerst en controleert het debat en je bent je altijd, altijd bewust van de ernst van je ambt. Ook weet je dat je op gepaste momenten de toegankelijkheid moet toepassen die nu eenmaal van een Kamervoorzitter wordt verwacht. Voorbeelden van goede Kamervoorzitters zijn er te over: Weisglas en Verbeet waren bijvoorbeeld beide bijzonder goede Kamervoorzitters die de unieke sleutelcombinatie van deze 3 kerncomponenten die horen bij een Kamervoorzitter (leiderschap, sereniteit en toegankelijkheid) op een eigen maar heldere wijze konden bestieren. Van Miltenburg's dagen lijken dan ook geteld. Mogelijk dat er nog - in verband met de Provinciale Verkiezingen - wordt gewacht met wisselen, maar reken er maar op dat, eenmaal de verkiezingen voorbij, van Miltenburg naast Opstelten zal prijken op het wissellijstje van onze Minister-President.